We leven de laatste jaren van crisis naar crisis, de echte crises zijn verborgen en altijd aanwezig. Ruim 40.000 mensen die dak- en thuisloos zijn, fulltime werkende ouders die onvoldoende hebben om hun gezin goed te voeden, ouders die hun kinderen verliezen nadat de belastingdienst geld terug vraagt. Het aantal mensen dat bij de voedselbank loopt, groeit per maand.
Is dit wat we noemen een ‘moderne’ samenleving? Een samenleving waarin mensen sowieso geen kans hebben om aan voldoende eten en drinken te komen? Waarin mensen constant gretig worden verleid om geld uit te geven aan producten die niet noodzakelijk zijn, maar wanneer deze mensen daarop ingaan, keihard worden afgestraft. Want, zonder voldoende geld tel je niet mee.
Melinda is zo’n vrouw. Ze leeft al jaren op straat. Ze was ooit een succesvol ontwerpster met een eigen kledinglijn. Op een dag gingen haar afnemers failliet, waardoor ze zelf failliet ging. Ze kon de huur niet meer betalen en werd op straat gezet. Ik vroeg wat zij nodig had. Drie maanden huur, zei ze. Alleen maar drie maanden huur.
Is geld niet iets van ons allemaal? Wie heeft bepaald dat geld iets individueels is en dat we daarmee zo maar levens mogen beëindigen, of in ieder geval mensen zo zwaar mogen benadelen dat ze geen kansen meer hebben op een ‘normaal’ leven? Hoe komt het dat we in een samenleving leven waarin mensen die miljoenen op de bank hebben staan worden aanbeden, terwijl ze met hetzelfde geld honderden Melinda’s kunnen voeden en van een woning kunnen voorzien. Melinda’s droom was om weer te gaan ontwerpen, haar kleinkinderen te zien. Iedereen uit de Quote Top500 had haar simpel weer op de rit kunnen krijgen met voor hun wat wisselgeld.
Makkelijk argument om aan te voeren is dat er altijd rijken en armen zijn geweest. De vraag is of wij dit nog steeds zo in stand willen houden. Hoe rijk mag iemand eigenlijk zijn voordat het crimineel wordt? Als we geld zien als een energie die noodzakelijk is om te kunnen leven, is het achterhouden van deze energie voor anderen die het zeer dringend nodig hebben dan nog wel uit te leggen?
De laatste jaren heb ik verschillende mensen gesproken die allemaal een verschillende visie hebben over en op de economie. Maar in iedere visie draait het nog steeds om winnaars en verliezers. Ik vraag mij af hoe onze samenleving zou zijn zonder geld, ook zonder digitaal geld. We leven op een planeet waarin ruim voldoende is als we alleen zouden nemen wat we nodig hebben. Hoe zouden de sociale verhoudingen dan zijn? Hoe rijk zou het leven dan echt zijn?
